Hejnice i bazylika Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny są jednym z trzech najstarszych celów maryjnych pielgrzymek w Czechach. Podobnie jak Mariánskie Račice i Bohosudova są związane z cudem jaki miał mieć tu miejsce. Legenda powtarzana w Hejnicach mówi o cudownym uzdrowieniu małżonki i dziecka miejscowego rzemieślnika, producenta sit. Modlitwa poskutkowała, a zgodnie z otrzymanym z nieba nakazem, człowiek ów zamówił u rzemieślnika z niedalekiej Żytawy figurę Maryi z Dzieciątkiem Jezus, którą nazwano później Mater Formosa (Piękna Matka), która do dziś znajduje się w bazylice.
Barokowa świątynia została wybudowana na początku XVIII wieku w miejscu średniowiecznego kościoła. Posadowiona jest na planie krzyża łacińskiego, zdobiona całym szeregiem przepięknych artefaktów. To miejsce wyjątkowo chętnie odwiedzane przez mieszkańców zarówno Republiki Czeskiej, jak i Górnych Łużyc czy Dolnego Śląska.
Hejnicki kompleks to kościół i klasztor franciszkański, wybudowany pod koniec XVII wieku. Wspólnie tworzą jeden z najpiękniejszych barokowych kompleksów pielgrzymkowych w Czechach. Uroku dodaje mu położenie – został zbudowany w samym sercu Gór Izerskich.
Kościół to wszystkie style architektonicznych. Obecny wygląd zyskał na początku XX wieku. W kościele znajduje się cały szereg rzeźb przedstawiających czeskich świętych. Dwa z ołtarzy i barokowa ambona dedykowane zostały postaci świetego Franciszka, patrona miejscowych zakonników.
– Zwiedzając kościół warto zwrócić uwagę na przepiękny, kryształowy żyrandol, oświetlający jego wnętrze. To dar Józefa Riedla, nazywanego „królem szklarstwa Gór Izerskich”. Urodzony w Hejnicach geniusz szklarstwa, w 1853 roku darował zakonnikom wyprodukowany w Kamenskim Chrzanowie ogromny, kryształowy żyrandol. Tak jak kościół jest największą świątynią Kraju Libereckiego, tak i żyrandol to największa tego typu ozdoba w tym regionie. – podkreśla Jan Heinzl, dyrektor hejnickiego zespołu klasztornego.
Kolejną wartą uwagi częścią hejnickiego kościoła są organy. Chociaż sam instrument został wyprodukowany w 1929 roku, to skrzynia, w którym zostały osadzone, pochodzi z XVIII wieku. Ssą za jedne z najpiękniej brzmiących w całych Czechach. Doskonale zachowane, zachwycają nie tylko muzyków, ale i gości odwiedzających klasztor i kościół.
– Dużym zaskoczeniem może być główny ołtarz kościoła. Chociaż oglądany z daleka niczym nie różni się od innych ołtarzy barokowych świątyń, kiedy podejdzie się bliżej widać, że ołtarz to fresk namalowany na ścianie nawy głównej. Pochodzi z 80. lat XVII wieku. Po bokach znajdują się rzeźby przedstawiające cnoty: wiarę, nadzieję, miłość. W centralnej części usytuowano kapliczkę z cudowną figurką hejnickiej Madonny Mater Formosa.
Zachwycająca jest też główna kopuła hejnickiego kościoła. Szeroka na ponad 14 metrów, podobnie jak niemal cały sufit zdobiona freskami, zamyka sklepienie aż 35 metrów nad głowami wiernych. Same malunki pochodzą z początku XX wieku. Do tego czasu tak sufit, jak i kopuła były białe. Autorem fresków, przedstawiających sceny z nowego testamentu, jest wiedeński profesor Andreas Groll, wówczas wykładowca Przemysłowej Szkoły Artystycznej w Jabloncu nad Nisou.
Warto wspomnieć, że Hejnicki kościół wybudowano za prywatne pieniądze. Nigdy nie stał za nim żaden biskup, ani inna instytucja kościelna. Pierwszy, średniowieczny kościół wybudowano dzięki staraniom rodu Bibersteinów. Barokowa świątynia i klasztor zostały ufundowany przez ród Clam-Gallasów. Ci właścicielami kompleksu pozostawali aż do końca II wojny światowej, kiedy wygnani przez komunistów musieli uciekać z Czechosłowacji.
W krypcie wykutej w skale pod kościołem do dziś spoczywają szczątki członków rodu Clam-Gallasów. Byli chowani tam od końca XVII wieku.
Po zwiedzeniu kościoła i klasztoru warto wpaść na chwilę do położonego zaledwie kilkanaście minut spacerem uzdrowiska Lazne Libverda. W kameralnym miasteczku można zjeść obiad, można skorzystać z oferty uzdrowiskowej: masaż, sauna czy basen będą doskonałym zakończeniem dnia. Więcej informacji o zakwaterowaniu na terenie klasztoru można znaleźć na stronie kompleksu
